Türkiye’nin ilk Kadın Diş Hekimi Şaziye Yusuf Hanım
Mustafa Kemal Atatürk şöyle diyor:
“Beni görmek demek behemehal yüzümü görmek değildir. Benim fikirlerimi, benim duygularımı anlıyorsanız ve hissediyorsanız bu kafidir…”
Yukarıdaki sözü ilk okuduğumda aklıma hemen şu soru geldi.
Atatürk’ün fikir ve duygularını anlayan kaç kişiyi tanıyorum?
Şöyle bir düşündüm; bir avuç değerli insan aklıma geldi. Oysa Ata’mızın fikir ve duygularını anlayan çok sayıda değerli insan var.
Atatürk’ün önemli ideallerinden biri; Türk kadınının yükselmesi, yaşamın her alanında erkeği ile birlikte kadının da yer almasıydı. Türk kadınının peçe örtünmesine, evlerde kafesler arkasında kapalı kalmasına karşıydı. Cumhuriyetin ilk yılları; Türk kadınının kendini kanıtlama fırsatı bulduğu ve her meslekte boy göstermeye başladığı bir dönemdi.
İşte, Atatürk’ün fikir ve duygularını anlayanlardan biri; fotoğrafta görülen Şaziye Yusuf Hanım’dır.
1926 yılında mesleğinde ülkemizde bir ilk olmayı başarmış; Ancak ne yazık ki; Türk Feminizm Tarihi kitaplarına adını yazdıramamı Türkiye’nin ilk Kadın Diş Hekimi Şaziye Yusuf Hanım
Şaziye Yusuf Hanım hakkında Cumhuriyet gazetesinin birinci sayfasında; Arap harfli Türkçe yayımlanan fotoğraflı haber:
İLK DİŞÇİ HANIM
Bu sene Tıp Fakültesi Dişçi şubesinden diploma alan ilk Türk hanımı. (fotoğraf alt yazısı)
ŞAZİYE YUSUF HANIM
Senelerden beri, her sahada olduğu gibi, ilim ve fen sahasında da genç kızlarımızın iftihar bir terakki eseri gösterdikleri inkar edilemeyecek bir hakikattir. Kaç sene evvel Fen ve Edebiyat Fakültelerinde muvaffakiyet gösteren hanımlarımız, bir müddet sonra Hukuk ve Tıp Fakültelerine de girmişlerdir. İki sene evvel ilk mezunlarını hayata atan Hukuk Fakültesinden sonra bu sene de Tıp Fakültesinin Dişçi şubesi ilk “tabibe” sine diplomasını vermiştir. Bu şerefi birinci olarak kazanan Şaziye Yusuf Hanımın bu mazhariyetini tebrik eder, kendisine muvaffakiyetler temenni ederiz.
Cumhuriyet gazetesi, 20 Temmuz 1926, sayfa: 1.
Gazeteci yazar Yılmaz Özdil: “Türkiye’nin ilk kadın diş hekimi: Çorumlu Ferdane Bozdoğan” başlıklı köşe yazısında taktim ettiği Diş hekimi Hanım diplomasını 1936 yılında almış. Halbuki Şaziye Yusuf Hanım bu tarihten tam on yıl önce 1926 yılında Tıp Fakültesinin Dişçi şubesi ilk “tabibe” olarak diploma almış ve bütün gazeteler bu habere geniş yer vermiştir. 1926’dan 1936’ya kadar Tıp Fakültesinin Dişçilik şubesi birçok mezunlar vermiştir.
Tıp tarihi veya feminizm meraklısı bir araştırmacı kapalı kalmış bu tarihi mutlaka araştırmalıdır.
Yılmaz Özdil’e gelince:
Yılmaz Özdil senin yaptığını Çorumlu yapmaz.
Atilla Oral
Yılmaz Özdil: “Türkiye’nin ilk kadın diş hekimi: Çorumlu Ferdane Bozdoğan” başlıklı köşe yazısının linki:
http://www.corumhaber.net/…/turkiyenin-ilk-kadin-dis-hekimi…
Prof. Dr. Nuran Yıldırım’ın “Şaziye Yusuf Hanım” hakkındaki açıklaması:
“Cumhuriyet Gazetesi’nde,”Şaziye Yusuf”, adıyla geçen hanım, “Ayşe Şadiye Güvendiren” dir. Babasının adı “Yusuf” olduğu için soyadı olmadığı dönemde baba adı soyadı gibi kullanılırdı, bilirsiniz. Adını “Şadiye” olarak kullandığı Latin harfli kaynaklardan anlaşılıyor. Daha eski mezun kadın diş hekimi yok. 1926 yılında iki kişi diploma alıyor. Ayşe Şadiye Hanım ve Hatice Azra Hanım. Yani Ayşe Şadiye Hanım ilk kadın dişhekimi unvanını tek başına taşıyamaz. Bu Hatice Azra Hanıma haksızlık olur. İlk kadın dişhekimlerimiz iki kişidir. Ayşe Şadiye Hanım hakkında başka bilgilere sahip değilim. Bu bilgilere Dişhekimliği Fakültesi arşivinde yaptığım araştırma sonunda ulaşmıştım. 2008 yılında yayınlamış olmama ve epey bir süredir internet ortamında pdf kopyası olmasına rağmen araştırıp okuyan olmamış ki Yılmaz Özdil bile 10 yıl sonra 1936’da mezun olmuş bir hanımı ilk dişhekimi olarak konu edinebiliyor.”