Tekerleğin İcadına Onca Yüzyıl Ne Diye Muhalefet Etmişiz Ki?
İnsanoğlu 3 bin yıl önce tekerleği keşfetti. İnsanlar yaşadığı hayatı kolaylaştırmak için ardı ardına çeşitli teknik araç ve düzenekler icat etti. Ağır yük ve eşyaların naklinde bütün bu keşif ve icatlardan istifade edildi. 1900’lı yıllarda dünyanın birçok ileri ülkesinde Sırt Hamallığı kalktı. İleri batı ülkelerinde yük taşımada tekerlekli ve motorlu modern araçlar kullanılmaya başlandı.
Osmanlı Devleti’nde ise ağır yükler hala eski usul, insan sırtında taşınmaya devam ediyordu. Saltanat devrinden miras kalan işkenceli taşıma yöntemi; Sırt ve Sırık Hamallığı Cumhuriyet’in ilk yıllarında da varlığını sürdürdü.
Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle 4 Nisan 1936 tarihinde Sırt ve Sırık Hamallığı kaldırıldı. Yüzlerce yıldır insan sırtında taşınan ağır yükler, artık modern el arabaları ve çeşitli motorlu araçlarla taşınmak zorundaydı. Sırt ve Sırık Hamallığı nihayet tarihe gömülmüş oldu.
Ancak 1950, Demokrat Parti iktidarında ne yazık ki, Sırt Hamalığı tekrar serbest bırakıldı.
L’ Illustration, Journal Universel dergisinde 1854 yılında İstanbul konulu tasvirler arasında Portefaix (Hamal) altyazılı Sırık Hamalları gravürü.
L’ Illustration, Journal Universel, 10 Haziran 1854, no: 589, sayfa: 361
