Refik Halid: “Avrupa’dan Dönerken Hudutta Şapkamı Pencereden Atardım”
“Refik Halid: “Yaşa Atatürk, beni gurbette de göğsümü kabartarak yaşatan Atatürk” diyor.” Başlıklı 2 Haziran 1938 tarihli Akşam gazetesinin haberinden bir bölüm:
Mecliste müzakere edilmek üzere bulunan siyasi af kanunundan istifade edecek olanlardan biri de Refik Halid Karakayış’tır. (Karay) Tan refikimiz, Halep’te bulunan Refik Halid’e bir telgraf çekerek memlekete dönüş intibalarını sormuştur. Refik Halid’in, refikimizin bu sualine verdiği cevap aynen şudur:
“Dönüş sevincim katmerlidir. Sevgili yurdumu ne halde bıraktım? Nasıl bir harika ile karşılaşacağım. Dumanı yaslı tüten bir fabrika bacası tanırdım: Zeytinburnu. Ankara’da tek bina Taşhan’dı. Bankalarda dilimiz ötmez, şirketlerde sözümüz sökmezdi. Trende Türkçe’mi Rumlaştırmadan biletçiye meram anlatamazdım. Tokatlıyan’da Frenkçe söylemesem garsona dilediğimi kolayca yaptıramazdım. Plajlarımızda yüzen yabancılara kıyıdan korkarak bakar, Avrupa’dan dönerken hudutta şapkamı pencereden atardım. Memlekette toprağın kurusu bizim, yaşı elindi. Bıraktığım haldeki bu vatan yerine istiklâl ve mucize ülkesine kavuşmaktan duyduğum heyecan içinde şu yaşımda ağlar güler ilân bebeklerine döndüm. Mütemadiyen tekrarladığım söz:
Yaşa Atatürk, beni gurbette de göğsümü kabartarak yaşatan Atatürk”
Kaynak: Akşam gazetesi, 2 Haziran 1938, Sayfa: 2.