Mustafa Kemal Yıldırım Orduları Grup Komutanı
1918 Yılının 30 Ekim’inde Mondros Mütarekesi imzalandığı sırada, VII. Ordu Halep’in kuzeyinde bulunmaktadır. Mütareke olunca Liman Von Sanders’in görevi biter ve Grup Kumandanlığı’nı törenle Mustafa Kemal’e devreder (31 Ekim 1918).
O, bu olayı şöyle anlatır:
“Liman Von Sanders, büyük terbiye ve nezaketle, fakat çok acıklı bir lisanla bana şu kısa cümleleri söyleyerek kumandayı teslim etti:
“Ekselans, siz muharebe cephelerinde, Arıburnu’nda, Anafartalar’da çok yakından tanıdığım kumandansınız. Aramızda gerçi bazı olaylar da geçti. Fakat bunlar nihayet bizi birbirimize daha iyi tanıtmış oldu. Kalpten dost olduğumuzu zannederim. Bugün Türkiye’yi bırakmaya zorlanırken emrim altındaki orduları Türkiye’ye ilk geldiğim günden beri takdir ettiğim bir kumandana teslim ediyorum. Bu genel felâket içinde üzüntü duymamak mümkün değildir. Ben yalnız bir şeyle kendimi teselli ediyorum. Kumandayı size bırakmak! Bu dakikadan itibaren emir sizindir, ben sizin misafirinizim.”
Mareşal’in hüzün ve elemle dolu sözleri beni de duygulandırdı. Hiç cevap vermedim. Sadece “Oturalım.” dedim.
Karşı karşıya oturduk. Birer sigara yaktık. Benim ricam üzerine o bir kahve ikram etti. İkimiz de sessiz birbirimize bakıyorduk.”
Mustafa Kemal Yıldırım Orduları Grubu Kumandanlığı’nı üzerine aldıktan sonra, neler yapabileceğini düşünmeye başladı. Bu konuda bazı çalışmalar yaparak, tedbirler aldı. Ona, kolordu kumandanları ve kurmay heyetindeki arkadaşları da yardım ediyordu. Ancak ona karşı olanlar da yok değildi. Mustafa Kemal, bunlan birer bahane ile uzaklaştırıyordu. O ve arkadaşları, bu esaslar üzerinde çalışırlarken İstanbul’dan bir emir alır. Bu emirde Yıldırım Orduları Grubu Kumandanlığı ile VII. Ordunun ortadan kaldırıldığı ve faaliyetine son verildiği yazıyordu. Böylece Mustafa Kemal’in cephedeki görevi son bulmuş, kendisi Harbiye Nezareti (Milli Savunma Bakanlığı) emrine verilmiştir (7 Kasım 1918).
