Mudanya’da Gazi Paşa’yı Karşılayanlar Arasında; Neden Şapkalı Hanım Yoktu?
23 Eylül 1925’de Mudanya’da Gazi Paşa’yı karşılayanlar arasında; neden şapkalı hanım yoktu?
Gazi Mustafa Kemal Paşa; 23 Ağustos 1925 tarihinde Ankara’dan Kastamonu’ya yola çıktı. 23 Ağustos – 1 Eylül 1925 tarihleri arasındaki bir haftalık zaman içinde Kıyafet Devrimi’ni gerçekleştirdi. Halkın arasında bulunarak ve bizzat örnek oluşturmak suretiyle; Türk halkının modern kıyafetlere geçmesini sağladı.
Üç hafta sonra 20 Eylül – 22 Ekim 1925 tarihleri arasında sürecek yeni bir seyahate çıktı. 20 Eylül’de Ankara’dan yola çıkarak Bursa – İzmir ve ardından Konya’ya gidecekti.
Seyahatinin önemli amaçlarından biri; yapmış olduğu devrimleri benimsetmek, halkı bilgilendirmek ve aydınlatmaktı. Ayrıca Kıyafet Devrimi’nin nasıl uygulandığını da çok merak ediyordu.
Erkelerin fes yerine şapka giymesini istiyor, kadınların da erkekler gibi şapka giymesini arzu ediyordu. Kadın ve erkek halkımızın tamamını modern ve medeni kıyafetler içinde görmek istiyordu.
Gazi’nin bu seyahati sırasında henüz şapka giyilmesi konusunda yasal bir zorunluluk yoktu. (Şapka Kanununun TBMM’de kabul tarihi 25 Kasım 1925’tir)
Bursa seyahati sırasında kendisini karşılamaya gelen erkeklerin hemen hepsi şapkalıydı.
Ancak hanımlar arasında şapkalı bir tek kişi yoktu. Bursa gezisi sırasında 23 Eylül 1925 tarihinde Mudanya’da çekilen fotoğraflar incelendiğinde bu durum çok açık bir biçimde görülür.
Öyle ki; Gazi Paşa’yı Türk kadınları adına karşılayan ve İstanbul’a davet eden; Türk kadın öncülerinin bile başlarında şapka mevcut değildi.
Kadınların şapka giymesi konusunda sorulan sual üzerine Gazi Paşa:
“Hanımlar da erkekler gibi Şapka giymelidirler. Başka türlü hareket etmemize imkan yoktur. İşte size bir misal: bu başla medeni bir hanım Avrupa’ya gidip insan önüne çıkamaz” dedi.
(Kaynak: Cumhuriyet gazetesi, 25 Eylül 1925, Sayfa: 1-2.)
Gazi Paşa’nın bütün Türk hanımlarına hitaben yaptığı bu ricanın gazetelerde yayımlanması büyük bir memnuniyet uyandırdı ve şapka hanımlar arasında bir anda yayılıverdi. Bu tarihten bir gün sonraki fotoğraflar incelenirse; Gazi’nin çevresinde yer alan hanımların, modern kıyafetli ve çoğunun şapkalı olduğu görülür.
23 Eylül 1925 tarihinde Gazi’nin Bursa gezisi sırasında Mudanya’da çekilen fotoğraflar; Türk kadın kıyafetlerinin tarihi açısından, tarih kitaplarına yazılmamış önemli bir ayrıntı ve ilginç bir dönüm noktasıdır.
Ali Sait Paşa’nın eşi, Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Doktor Hamit Oytaç, Bursa gezisi sırasında Mudanya’da 23 Eylül 1925
