Hadis Kitaplarının Hazırlatılması ve Atatürk’ün İslam’a Hizmetleri
Gazi Mustafa Kemal, Türk toplumunun İslâm dinini daha iyi anlayabilmesi için Kur’an-ı Kerim tefsiri çalışmaları yanında sağlam bir Hadis kaynağına olan ihtiyacı da fark etmişti. Bu yüzden bu konudaki çalışmalarla ilgili olarak da Ahmet Naim Efendi’yi görevlendirmiştir. Ahmet Naim Efendi de titiz bir çalışma sonucunda Buhari’nin sağlam kalmış Hadislerini Türkçeye tercüme etmiştir.
Bu eserin ilk üç cildin Naim Efendi tarafından yazılmasından sonra eser, Kamil Miras tarafından tamamlanmış böylelikle tercime ve tefsir çalışmaları sağlım bir hadis kaynağı ile de desteklenmiştir. Daha sonra yapılan bu çalışma da 1932 yılında çok sayıda bastırılarak Türkiye’nin her yanına yine ücretsiz olarak dağıtılmıştır.
Görüldüğü gibi Atatürk, İslâm’ın temel kaynaklarını Türkçeye çevirtmekte yetinmemiş, bunları bastırarak geniş halk kitlelerine ulaştırılmasını da önlük etmiştir.
Böylelikle O, Türkiye’de dinsel aydınlanma başlatmıştır. 1924 yılından 1950 yılına kadar, 352.000 takım dini kitap bastırılmış ve bunlar Atatürk döneminden başlayarak yurdun en ücra köşesine kadar dağıtılmıştır. Bütün bunlar Atatürk döneminde Türkiye Cumhuriyeti’nin dine karşı kayıtsız kaldığını ve olumsuz yaklaşmalar sergilediğini ileri sürenlere, verilebilecek en anlamlı cevaptır.
İslâm dinini gerçekten bilen pek çok yerli ve yabancı bilim adamına göre Gazi Mustafa Kemal, İslâm Peygamberi Hz. Muhammet’ten sonra İslâm dinine en büyük hizmetleri yapan kişidir. Atatürk’ün İslâm dinine yaptığı hizmetleri özet olarak şu şekilde sıralayabiliriz:
Kur’an’ı ilk kez Türkçeye çevirtti, bastırdı ve ücretsiz dağıttırdı. Ben Müslüman’ım diyen Türk insanı dinini anlamaya başladı.
(1927, İsmail Hakkı İzmirli’nin çevirisi)
Kur’an’ın ilmi tefsirini yaptırdı, bastırdı ve ücretsiz dağıttırdı.
(“Hak Dini Kur’an Dili” ismi ile 1936 da Elmalılı Hamdi Yazır)
İmam Buhari’nin sağlam hadislerinin çevirisini yaptırdı ve aynı şekilde halka ulaşmasını sağladı.
(1932, Ahmet Naim, Kamil Miras)
Arapça okunan, dinleyenin anlamadığı, hutbe okuma işini Türkçeye dönüştürdü.
Camilerin din görevlisi ihtiyacını karşılamak için imam hatip okulları açtı.
Kaynak: Atatürk’ün Kur’an’a Bakışı, Prof. Dr. Osman Zümrüt
