Gazi Suyu Nasıl “Çenesuyu” Oldu?
Atatürk 1934 yılında trenle İzmit’ten geçerken “Gazi Suyu” yazılı bir tabela gördü. İzmit tren istasyonda açılan içme suyu satış yerinde “Gazi Suyu” yazıyordu. Merak etti ve kendisini karşılamaya gelen İzmit şehri idarecilerine sordu:
– Nedir bu “Gazi Suyu” ?
İzmit idarecileri “Gazi” adının Atatürk’e saygı olsun diye suya verildiği söyledi. Atatürk bu davranışı yağcılık ve riyakarlık olarak kabul etti. Soruşturdu ve suyun ana kaynağının Çenedağı olduğunu, halk arsında eskiden Çenesuyu dendiğini öğrendi. İzmit idarecilerine “Gazi Suyu” adının derhal “Çenesuyu” olarak aslına uygun hale getirilmesini emretti. Bir daha böyle yağcılık ve riyakarlık yapmamalarını da sıkıca tembih etti. (Kaynak: Eski milletvekillerinden Kocaeli’nin değerli büyüğü; rahmetli Nazmi Oğuz ile 2002 tarihinde yapmış olduğum uzun röportajdan alınmıştır.)
Atatürk Çenesuyu’nu çok sever ve içerdi. Cumhuriyet gazetesinin uzun yıllar Kocaeli bölgesi muhabirliğini yapan ve aynı zamanda İzmit’te yayımlanan Türk Yolu gazetesinin de yazarı olan Cevdet Yakup Baykal anlatıyor:
“Atatürk yine bir gün İzmit’ten geçiyordu. Çenesuyu’ndan içmek istemişti. Suyu yudum yudum içti:
– Güzel.” Diye söylendi. Ve sonra kudretli gözleri gözlerimde toplandı:
– Söyler misin Baykal bu suya neden Çenesuyu demişler?” Beraberinde bir çok zevat vardı. Şimdi aklıma gelenler Milli şefimiz de Nuri Conker ve Fethi Okyar’da oradaydı. Birden duraladım. Yüzüme yayılan kan izleri bir anda geçerek bembeyaz kesildim ve ona, Çene dağını, Çene Baba masalını, Çene Baba’nın çenesini anlattım.
– Desene ki hepsi masal?!..” dedi ve sonra emretti:
– Bana Çenesuyu’na ait resimlerden gönder.”
Cevdet Yakup Baykal, Türk Yolu gazetesi, 10 Kasım 1941, Sayfa: 2.
