İstanbul Üniversitesi Amblemindeki Atatürk Arması Nasıl Sökülüp Atıldı?

Ne zaman Büyük önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün bu portre fotoğrafını görsem üzülürüm. Ve Türkiye halkına yapılan “aydın” ihaneti aklıma

Yazının Tamamı

Çıktık Açık Alınla, Başta Bütün Dünyanın Saydığı Başkumandan; Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk

Eylül 1919’da Sivas’ta sivil kıyafetleriyle çekilen – fotoğrafın yüz ifadesinin hiç bozulmadan alınıp – üniformayla resmedilen; Mustafa Kemal Paşa portresinin

Yazının Tamamı

Yüksek Ruhlu Türk Kadını Karamürselli Fatma Hanım

21 Eylül 1921 tarihli Tevhid-i Efkâr gazetesinde “Bir Türk kadınının fedakârlığı.” başlığıyla yayımlanan Arap harfli Türkçe haber: “Bir Türk kadınının

Yazının Tamamı

Petit Parisien Muhabiri Jean Schlicklin; Mustafa Kemal Paşa Ve Çankaya Köşkü’nü Nasıl Anlatıyor?

22 Mayıs 1922 tarihli Tevhid-i Efkâr gazetesinde yayımlanan “Mustafa Kemal Paşa’nın köşkünde…” “Petit Parisien muhabiri milli kahramanımızı nasıl tasvir ediyor.”

Yazının Tamamı

Fazla Traş Cildi Bozar, Fazla Rötuş Da Fotoğrafı Bozar

1968 ve 1976 yılları arasında tedavülde bulunan kağıt para serisindeki Atatürk’ün portre fotoğrafını dikkatle inceledim. Söz konusu portre orijinal halinde

Yazının Tamamı

Atatürk Başkanlık Sistemine Neden Karşıydı?

Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk Reisicumhurlukla Başvekâletin birleştirilmesine neden kesinlikle karşıydı? Atatürk Reisicumhurlukla Başvekâletin birleştirilmesine kesinlikle karşıydı.. Büyük önderimiz

Yazının Tamamı

Fotoğraftaki Şahıs; 15 Mayıs 1919’da İzmir’de Şehit Edilen Hasan Tahsin Bey Değil!.. Silâh Gazetesinin Sahibi (Hasan Tahsin) Silâhçı Tahsin Bey’dir!.

Gazete ve medyada fotoğrafı yayımlanan şahıs; 15 Mayıs 1919’da İzmir’de şehit edilen Hasan Tahsin Bey değil!.. Silâh gazetesinin sahibi (Hasan

Yazının Tamamı
Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın Karşıyaka Spor Kulübü ziyareti – Tarih: 24 Haziran 1926, İzmir. Saygıdeğer hanımefendilerin Gazi Paşa'ya bakışına dikkat.

Atatürk’ün Karşıyaka Spor Kulübü Şeref Defteri’ne Ebedi Bir Hatıra Olmak Üzere Yazdığı Satırlar

Karşıyaka Spor Kulübü’nde karşı karşıya bulunduğum gençlik iftihara şayandır. Bu gençlik muvacehesinde istikbalin kuvveti saadeti ne bariz görülmektedir. Gazi Mustafa

Yazının Tamamı

Atatürk’ün Balkan Antantı Delegeleriyle Çankaya Köşkü’nde Buluştuğu Çay Ziyafetinin Belge Ve Fotoğrafları

İlk fotoğrafımızda Atatürk’ü, -Balkan Antantı Konseyi delegeleri şerefine Çankaya’da verilen çay ziyafetinde- Balkan Antantı Konseyi delegeleriyle görüşürken görüyoruz. Ortada Süreyya

Yazının Tamamı

Mazhar Osman Bey’in Başına Gelenler

15 Ağustos 1921 tarihli Hilâl-i Ahmer gazetesinde yayımlanan “Mazhar Osman Bey’in başına gelenler” başlıklı haber: “Mazhar Osman Bey’in başına gelenler”

Yazının Tamamı
Amerikan Kızılhaç Teşkilatı'nın Kınalıada'ya getirdiği yardım malzemesi balyalarını İstanbul'un Sırt Hamalları Amerikan muhribi güvertesinden indirirken. Tarih: 10 Ağustos 1920 (İstanbul hükumeti işbirlikçilerinin Sevr Antlaşması'nı imzaladığı gün)

‘Bu Medeniyet Asrında Makinenin Ve Hayvanların Göreceği İşler İnsanlara Gördürülemez’

‘Bu medeniyet asrında makinenin ve hayvanların göreceği işler insanlara gördürülemez. O işleri behemehal insanlara gördürmek isteyen cemiyetler alçalırlar!.. ‘ Ercümet

Yazının Tamamı
İstanbul'da fıçı taşıyan Sırık Hamalları - Eminönü'de Yeni Cami önü, 1920’li yıllar.

Yerçekimine Meydan Okuduğumuz Yıllar!

3 bin yıl önce tekerleği keşfeden İnsanoğlu, yaşadığı hayatı kolaylaştırmak için ardı ardına çeşitli teknik araç ve düzenekler icat etti.

Yazının Tamamı
Sandık taşıyan Sırık Hamalları pozu - Not: C. D. Arnold adlı fotoğrafçının masraf yaparak elde ettiği belli olan (doğal olmayan) Sırık Hamalları pozu. şöyle ki: Sandığın ağırlığından dolayı sırıklarda bir esneme yok, ipler gergin değil, hamalların yüzlerine bakıldığında, yük taşırken meydana gelen ifadeler görülmüyor, hamal kıyafetleri bir örnek ve yeni, kunduralar, boyalı ve cilalı. Ters duran sandığın içi de büyük ihtimalle boş. Foto: C. D. Arnold, ABD, 1893, Şikago sergisi.

Türkiye’de Sırt Hamallığı’nın Kaldırılması İngiltere Basınında Nasıl Yorumlandı?

Sırt Hamallığı’nın Kaldırılması büyük önder Atatürk’ün gerçekleştirdiği önemli devrimlerden biridiydi ve bu çağdaş girişim dünyada büyük bir ilgi uyandırdı. İngiltere’nin

Yazının Tamamı
Pascal Sebah fotoğraf stüdyosunda - özel bir gayretle çekilen Sırt Hamalı pozu. İstanbul, 1880’li yıllar, aynı tarihlerde fotoğraf üzerinden kopya çekilerek yapılmış, birçok kitap, dergi ve gazetelerde kullanılmış gravür

Bütün Gün Yüzlerce Kilo Yük Taşıyan Bir Hamal Nasıl Dinlenir?

Ağır yük taşıma” şampiyonları, Bütün gün yüzlerce kilo yük taşıyan bir hamal nasıl dinlenir?, Kuvvetli olmak istiyor musun?. Her şey

Yazının Tamamı
Okul çağındaki küçücük çocuklara dahi Sırt Hamallığı yaptıran bir toplum olduğumuzu - Türkiye’de Sırt Hamallığı’nı kaldırmak suretiyle, tarihten gelen bu ilkel ve kötü geleneği Atatürk’ün değiştirdiğini – Ancak 1950’den sonra DP iktidarı tarafından Sırt Hamallığı’nın tekrar serbest bırakıldığını biliyor muydunuz? - Sırtında küfesiyle yalın ayak hamallık yapan çocuklar. İstanbul, Eminönü, 1920’li yıllar.

Sırt Hamallığı’nın Men’i (Yasaklanması)

19 Şubat 1937 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan Sırt Hamallığı’nın men’i (yasaklanması) başlıklı imzasız yazıdan bir bölüm: “Dahiliye Vekâleti Sırt Hamallığı’nın

Yazının Tamamı

Türkiye’nin İlk Türk Kadın Operatör Doktoru İffet Naim Onur

Atatürk’ün önemli ideallerinden biri; Türk kadınının yükselmesi, yaşamın her alanında erkeği ile birlikte kadının da yer almasıydı. Türk kadınının peçe

Yazının Tamamı

Türkiye’nin Lisanslı İlk Kadın Boksörü Şükran Çalbak

Atatürk’ün önemli ideallerinden biri; Türk kadınının yükselmesi, yaşamın her alanında erkeği ile birlikte kadının da yer almasıydı. Türk kadınının peçe

Yazının Tamamı

Sırt Hamallığı’nda “Kafayı Kullanan” Millet: Araplar. Olur Olmaz Her Şeyi Kafaya Takarlardı!

Geçenlerde bir arkadaşım sordu: – Hamallık konusunu kafana neden taktın ki? dedi. Sırt Hamallığı konusunu ele almak ve incelmekteki amacım,

Yazının Tamamı
Sırtladığı mobilya yüküyle İstanbul, Galata Köprüsü’nde yürüyen genç bir Sırt Hamalı, 1910’lu yıllar.

Sırt Hamallığı’nın Kaldırılması Dışarıda Ne Akisler Yaptı?

26 Ekim 1937 tarihli Tan gazetesinin haberi: “Sırt Hamallığı’nın kaldırılması Avrupa matbuatında çok iyi tesir etmiştir. Mirois du Monde’un İstanbul’u

Yazının Tamamı

El Pençe Divan Durmak – Kula Kulluk

TBMM Rize Mebusu Ekrem Bey anlatıyor: “Meşrutiyet’in başlangıcındaydı. Henüz mektepten çıkmıştım. Bir gün Harbiye Mektebi’nin Talimhane’ye bakan kapısından çıkıyordum. Harbiye

Yazının Tamamı
İstanbul, Eminönü iskelesinde yük taşıyan Hamallar. "No: 56 "Les portefaix sur le pont." yazılı fotoğraf. 1880’li yıllar. Foto. Sebah Joailler

Nazım Hikmet’in Hamallar Cemiyeti Reisi’nin Hamalların Aleyhindeki Garip Tavrını Eleştirdiği Yazısı

Nazım Hikmet; 11 Şubat 1936 tarihli Akşam’da çıkan “İşin iç yüzü” başlıklı yazısında Hamallar Cemiyeti Reisi’nin hamalların aleyhindeki garip tavrını

Yazının Tamamı
Tekneden yük alan Sırt Hamalları, Üsküdar, yıl: 1927

Bir Hamal Kaç Kilo Yük Taşıyabilir?

9 Şubat 1936 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan “Bir Hamal kaç kilo yük taşıyabilir?” başlıklı haber: Bir Hamal kaç kilo yük

Yazının Tamamı
Sırtında soğan vb. sebze yüklü küfeci Sırt hamalları, Foto: Amerikan Kızılhaçı, İstanbul, Mayıs, 1920

Sırt Hamallığı’nın kaldırılması – Karikatürist Cemal Nadir Güler’in Çizgisiyle

4 Nisan 1936 tarihinde Sırt Hamallığı’nın kaldırılmasıyla, yüzlerce yıldır süren işkence son buldu. Atatürk’ün emriyle gerçekleşen bu girişim, dayandığı düşünce

Yazının Tamamı
Taşınacak yük işi çıkmasını bekleyen, arkalıklarına (semer) yaslanarak dinlenen Sırt Hamalları - Foto: Sebah & Joaillier İstanbul, 1890’lı yıllar

Sırt Hamalının Ölümünde Yaşanan İnsanlık Ayıbı? Sakınılan İnsanlık Ve Vicdan Borcu!.. Nazım Hikmet İşin İç Yüzünü Anlatıyor

Hamallık mesleği tarihini konu alan sayfalar arasında 12 Haziran 1935’te Cumhuriyet gazetesinde çıkan bir haberi yayımlamıştım. Ancak sonradan fark ettim

Yazının Tamamı
İskeleye yanaşan yelkenli teknedeki yükleri kol gücüyle çıkarıp, sırtlamak ve gideceği yere taşımak üzere bekleyen İstanbul Sırt Hamalları - "Les Porteurs Constantinople" yazılı fotoğraf. 1910'lu yıllar

Ünlü Resim Fotoğraftan Kopya Çıktı!.. Hamal Fesleri Şapka Olmuş, Fotoğraftaki Detaylar Kaybolmuş!

Hamallık, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e miras kalan çileli ve işkenceli bir meslek. Hamal, ağır yükleri sırtında taşıyarak emek ve alın teri döken,

Yazının Tamamı
Sırtladığı yüküyle dinlenmeye çalışan Sırt Hamalları - İstanbul, Galata Köprüsü dinlenme yeri. 1910'lu yıllar.

Tekerleğin İcadına Onca Yüzyıl Ne Diye Muhalefet Etmişiz Ki?

İnsanoğlu 3 bin yıl önce tekerleği keşfetti. İnsanlar yaşadığı hayatı kolaylaştırmak için ardı ardına çeşitli teknik araç ve düzenekler icat

Yazının Tamamı
İstanbul'da fıçı taşıyan Sırık Hamalları -1880'li yıllar. foto: Guillaume Berggren.

Murad Efendi (Franz von Werner) Anlatıyor: Sırık Hamallığı Amaca Uygunluğu Çok Şüpheli Bir Tertibattır

“…Taşınması için iki ile dört kişinin gerektiği yükler için, duruma göre birer ya da ikişer olarak taşınacak eşyanın ortasına sıkıca

Yazının Tamamı
Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Ankara, Evkaf Oteli’nde verilen Himaye-i Etfâl Balosu’nda, 24 Şubat 1927

“Gürbüz Türk Çocuğu” Dergisinin Nisan 1927 Tarihli Sayısının Kapağında: Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk

Sayfanın en üstünde ortadaki yazı: “Çocuğun sıhhi, terbiyevi inkişafına yardım eder” İki yanda buluna yazılar. İmtiyaz sahibi: Kırklareli Mebusu Doktor

Yazının Tamamı
Sokak köpekleriyle yiyeceğini paylaşan bir küfe hamalı, İstanbul, 1880’li yıllar. Foto: Abdullah Biraderler.

Sokak Köpekleri Hamalın En Yakın Dostu

Murad Efendi (Franz von Werner) anlatıyor: “Hamal genellikle yalnız ve bekar yaşar; evi yoktur, çok azının bir yuvası ve ailesi

Yazının Tamamı

Ankara’da Sırt Hamallığı Nasıl Kaldırıldı?

Atatürk’ün emriyle Sırt Hamallığı’nın kaldırılması, insan hayatına değer verme konusunda meydana getirilen örnek ve ileri bir adımdı. Dayandığı yüksek düşünce

Yazının Tamamı
Sırtladığı sandalye yüküyle yürümeye çalışan yaşlı bir Sırt Hamalı - İstanbul, 1900 yıllar.

İstanbul’da Hamal Denilen Binlerce Adam… Ölüme Gidiyorlar

İstanbul’da hamal denilen binlerce adam yüz, yüz elli kiloluk ağır yükler altında her gün inleyerek tedrici surette ölüme gidiyorlar. Gazeteci,

Yazının Tamamı
Sırtladığı büyük boy sandık yüküyle İstanbul Sirkeci'de yürüyen bir Sırt Hamalı - 1920'li yıllar.

Dahiliye Vekili Şükrü Kaya’nın Hamallığın Kaldırılması hakkında TBMM’de Yaptığı Konuşma

Kendisinin tahammül edemeyeceği bir yükün altında iki büklüm, burnu yere değerek, ezilerek giden bir adamı nerede görsem büyük bir ıstırap

Yazının Tamamı
Sırtladığı büyük boy fıçı yüküyle Galata Köprüsü'nde yürüyen bir Sırt Hamalı - 1920'li yıllar.

İnsanlığın Ve İnsafın Hayvanlara Bile Görmediği Böyle İşkenceye İnsanların Mahkum Olması Her Diyar İçin Ayıp Teşkil Eder.

SIRT HAMALLIĞININ KALKMASI IÇIN B. ŞÜKRÜ KAYA ALAKADARLARA BİR TAMİM GÖNDERDİ Geçenlerde İstanbul’da bir hamalın yükünün ağırlığı altında kalmak yüzünden

Yazının Tamamı
Sırtladığı büyük boy fıçı yüküyle Galata Köprüsü'nde yürüyen bir Sırt Hamalı - 1920'li yıllar.

Taşıdığı Ağır Yükle Düşüp Ölen Hamallar!

Dahiliye Vekaleti’nin 4 Nisan 1936 tarih ve 117/50 numaralı tamimiyle başta Ankara olmak üzere, diğer bütün Anadolu vilayetlerinde birkaç ay

Yazının Tamamı
İstanbul'da fıçı taşıyan Sırık Hamalları - 1880'li yıllar foto: M. İranian.

Sokak Hamallığı Artık Tarihe Karışmıştır (1936)

Bu asra yakışmayan taşıt usulleri Sokak hamallığı artık tarihe karışmıştır. Uraylarımızın bu işi de bir esasa bağlaması asrımız yaşayışına uygun

Yazının Tamamı
Omuzladığı sırığa asılı dört hayvan eti yüküyle Galata Köprüsü'nde yürüyen iri kıyım bir Et Hamalı (Hammal-ı gûşt) 1920'li yıllar - Beher hayvan eti 30-40 kg ağırlında olsa, omuzdaki yük yaklaşık 120 -160 kilo arası olmalı.

Sokakta Sırt Hamallığının Kalkmasına Doğru! – İçişleri Bakanlığı’nın Önemli Bir Tamimi

“Büyük şehirlerin ve bilhassa dış ticarete ve toptan ticarete merkez olan limanlarımızda, eşya nakliyatı eski iptidai halini hala muhafaza etmekte

Yazının Tamamı
Sırtladığı küfesiyle Galata Köprüsü'nde yürüyen yalınayak bir Sırt Hamalı, 1920'li yıllar.

Falih Rıfkı Atay Anlatıyor: İki Büklüm Cumhuriyet Vatandaşı Olamaz!.

“İstanbul’da yük altında bir hamal daha ölmüştür. Bu fırsatla İçişleri Bakanımızın yaptığı bir tamimi neşrediyoruz. Vagon perdesini kaldırdığınızda, şark toprağına

Yazının Tamamı
Sırtladıkları yükleriyle Galata Köprüsü'nden geçen Sırık Hamalları, 1890'lı yıllar.

Bilmediğimiz Bir Atatürk Devrimi: Sırt Hamallığının Kaldırılması

Bugüne kadar yayımlanmış “Atatürk Devrimi Tarihi” kitaplarında yazılmayan, bir tek satır yazı ve bir cümleyle dahi söz edilmeyen, Bilmediğimiz bir

Yazının Tamamı

İzmit Ulugazi İlkokulu’nda 23 Nisan Bayramı – Yıl 1935

İzmit Ulugazi İlkokulu’nda 23 Nisan Bayramı – Yıl 1935 Öğrencilerin ellerindeki pankartlarda şu cümleler yazılı: – 23 nisan Türk Çocuğuna

Yazının Tamamı

‘İspanyol Nezlesi Diyorlar, Çok Haksızlık, Grip Salgını Bizim Marifetimiz Değil!’

İspanyol nezlesi (gribi) 1918 yılının bahar aylarında Avrupa’da ortaya çıktı. Kısa bir sürede Avrupa kıtasına ve ardından tüm dünyaya yayıldı

Yazının Tamamı

Fecr-i Ati (Geleceğin Ateşi) Adlı Edebi Grubun Öncülerinden Edebiyatçı Süleyman Şahabettin Bey İspanyol Nezlesi Kurbanı

5 Nisan 1919 tarihli Tasvir-i Efkâr gazetesinde yayımlanan “Şahabettin Süleyman Bey’in irtihali” başlıklı haberde Şahabettin Süleyman Bey’in İspanyol nezlesinden vefat

Yazının Tamamı

İlk Türk Kadın Opera Sanatçımız, Ressam Semiha Berksoy İspanyol Gribini Anlatıyor

15 Ekim 1992 tarihli Milliyet gazetesinde yayımlanan Zeynep Oral’ın Semiha Berksoy ile yaptığı röportajdan bir bölüm: “…Annem ressamdı, öldüğünde yedi

Yazının Tamamı

Sadrazam Hüseyin Hilmi Paşa’nın Öğrenci Olarak İsviçre’de Bulunan İki Oğlu İspanyol Nezlesi Kurbanı Olmuştu

İspanyol nezlesi salgını 1918 yılının bahar aylarında Avrupa’da meydana çıktı. Yaz aylarına doğru Avrupa’nın birçok ülkesine iyice yayıldı. Osmanlı devlet

Yazının Tamamı

Zavallı Recep …Sen İstanbul’un Hangi Köşesinin Evlâdı İdin?!.

Zavallı Recep… Zavallı bahriyeli.. 1918’in cehennemi çöküşünde İstanbul’a dönememiş, sekiz cephenin kim bilir hangisinde şehit olmuş tığ gibi delikanlı, sen

Yazının Tamamı

1918’de Çıkan Ve Bir Anda Bütün Ülkeye Yayılan İstanbul Türküsü – Ahmet Rasim Bey’in Kaleminden: Recebim

Ahmet Rasim Bey’in 30 Ekim 1918 tarihli Yeni Gün gazetesinde yayımlanan “Recebim” başlıklı yazısı. Recebim. “Biz bir şey olduk ama

Yazının Tamamı

Yüz Yıl Önce İstanbul’da İspanyol Gribi salgını – Ünlü Edebiyatçımız Ahmet Rasim Bey Anlatıyor

Ahmet Rasim Bey’in 4 Ocak 1920 tarihli Yeni Gün gazetesinde yayımlanan “Bugünlerin Muhaveratı” başlıklı yazısı: “Koca İstanbul!.. Tuttuğunu büküp eziyor,

Yazının Tamamı