Atatürk’ün İslam Dini İle Alakalı Okuduğu Kitaplar
Atatürk’ün İslâm dini ile ilgisi sadece yaptığı faaliyetlerle değil, okuduğu kitaplarla da ortaya çıkmaktadır.
Yapılan çalışmalar sonunda tespit edildiğine göre Gazi Mustafa Kemal dört bine yakın kitap okumuştur.
Okuduğu kitaplardan bir kısmını gayet dikkatli incelediği, bu kitapların sayfa kenarlarına düştüğü notlardan, önemsediği cümle ve paragrafların altlarını veya kenarlarını çizmiş olmasından rahatlıkla anlaşılmaktadır.
Bu durum, onun okuma, araştırma ve inceleme sevgisini açık bir şekilde ortaya koyuyor.
Gazi Mustafa Kemal’in okuduğu eserlere baktığımızda çoğunun İslâm dinine ait eserler olduğunu görürüz. Sadece konumuzla ilgili olanlardan birkaç örnek vermek istiyoruz:
Filibeli Ahmet Hilmi’nin Tarih-i İslâm’ı. (c. 1, İstanbul 1326)
Leon Caetani’den Hüseyin Cahit tarafından tercüme edilen İslâm Tarihi. (İstanbul 1924)
Şer’iye ve Evkaf Vekâleti Tetkikat ve Telifat-ı İslâmiye Heyetinin ilk yayını olan M Şemseddin Günaltay”ın İslâm Tarihi. (c. 1, İstanbul)
Ziya Paşa’nın Endülüs Tarihi.(İstanbul , 1304)
Abdurrahman Şeref’in Tarih-i Devlet-i Osmaniye’si. (İstanbul 1315)
Poole Stanley Lane’den Halil Edhem tarafından çevrilen Düvel’i İslâmiye.
İslâm Tarihi Üzerine Deneme.
Cemil Said tarafından Fransızcadan çevrilen Kur’an-ı Kerim Tercümesi.
Ahmet Naim tarafından tercüme ve şerh edilen Sahih-i Buhari Muhtasarı Tecrid-i Sarih Tercümesi’nin eski harflerle basılı birinci cildi.
Tercüme ve şerhi Ahmet Naim tarafından yapılan Tecrid-i Sarih Tercümesi’nin eski harflerle basılı ilk cildinin tamamını titizlikle okuduğu anlaşılıyor. Bu nüsha, Diyanet İşleri Reisi Rifat Börekçi Efendi tarafından, “Büyük halâskârımız mübeccel Gazimiz Mustafa Kemal Hazretlerine takdim” ifadesiyle sunulmuş.
Gazi Mustafa Kemal, Filibeli Ahmet Hilmi’nin, müşteşrik Dr. Dozy ve benzeri Batılıların İslâmî mukaddesatı tahkir edici, tarihi bir kısım olayları saptırıcı yayınlarına karşı kaleme aldığı ve Atatürk’ün de okuduğu Tarih-i İslâm adlı eserinin birinci cildinin 128. sayfasında geçen, “Kavm-i Arab’da fazilet-i hakikiyeyi ibdâ eden, ahlâkı icad eyleyen din-i İslâm ve tabir-i âherle Zât-ı Al-i Nebevî’dir.” cümlesinin altını çizmiştir. Altı çizilen cümleler arasında aynı eserin 129. sayfasında geçen “Kabul olunur ki, İslâm demek Muhammed (sav) demektir” cümlesi de var. Aynı eserin 1. cildinin 540. sayfasında, “Türklerin din-i İslâm’a ne derecelerde azim hizmetler ettiğini tarih inkâr etmiyor. Hatta müverrihler âlem-i İslâmı n Ehl’i salip pây-ı istilâsı altına düşmemesini, sırf Türklerin kabul-i din ile İslâmı müdafaa etmelerinden ileri geldiğini yazmaktadırlar.” cümlesinin de altı çizili olduğu görülmektedir.
Yukarıda Gazi Mustafa Kemal’in okuduğu bazı eserler bile tek başına O’nun İslâm’la alâkasını göstermeye yeter de artar.