Atatürk’ün Aşçısı Bolulu Kemal Usta Anlatıyor
Atatürk’ün aşçısı ile yapılan bu röportaj, 10 Kasım 1969’da Günaydın Gazetesi’nde yayımlanmıştır. Röportaj: Erkan Tüzün – Baha Tunç
Aşçısı anlatıyor
Büyük kurtarıcı Atatürk, hangi yemekleri severdi? Bu suale ancak, aşçıları ile ün yapan Bolu’nun Mengen ilçesinin Konak köyünde/1322 yılında doğan Kemâl usta cevap verebilirdi.
Bir aya kadar emekli olacak olan 63 yaşındaki Kemal Usta’yı Ankara’da Cumhurbaşkanlığı köşkünde bulduk..
1929’da Çankaya Köşkü mutfağına giren, sırasıyla, kalfa, baş usta yardımcısı ve ustabaşı olan 2 oğul, 2 kız babası Mengenli Kemal Erten, bize köşkün mutfağında, o günleri yaşar gibi heyecanla büyük kurtarıcının sevdiği yemekleri anlattı.
“1929 yılında İzmir’de bir büyük lokantanın baş ustasıydım. O sırada, Başvekil İsmet İnönü’nün baş ustası kayınbiraderim olan Kadir usta idi. Onun aracılığı ile köşk mutfağına yardımcı ahçı olarak girdim. O günlerde Gazi Paşa’nın ahçıbaşısı Ak Mehmet usta idi. Benim de akrabamdı. O da sağ olsun, elimden tuttu. Bir müddet sonra, köyüme dönmüştüm ki haber ettiler,vköşkten çağırdılar. Giriş o giriş hâlâ buradayım…
GAZİ HANGİ YEMEĞİ SEVERDİ
Merhum Gazi, yemeklerde pek ayırım yapmazdı. Önüne hangi yemeği koyarsan koy, “Sevmem” demezdi. Ziyafetler hariç, bir yemek listesini gönderdiğini hatırlamıyorum. Ancak, çok çeşit isterdi yemeklerinde. Zaten pek yemeğe de düşkün değildi. Çok kereler dikkât ettim, en çok kuru fasulye ile pirinç pilâvını severdi.. Fasulyeyi pilâvın üstüne döker öyle yerdi. Sabahları genellikle peynirli yumurta ve kuru fasulye yemeğe bayılırdı.
Bizim mutfakta, günün 24 saatinde bir tek tencere hazır beklerdi, o da kuru fasulye tenceresiydi. Çünkü, belirsiz zamanda kuru fasulye ister, biz de yemeği hemen götürürdük. Geceleri geç vakitlere kadar çalıştığında karnı acıkır, o zaman da kuru fasulye isterdi.
Hiç sevmediği için yalnız yemek yemezdi. Kalabalık bir masada, yemek yemekten büyük zevk duyardı. Her akşam o zamanın büyüklerini ve dostlarını davet eder hem onlarla konuşur, hem de yemek yerdi. Atatürk, hiç tatlı sevmezdi. Ama, “Ben sevmiyorum ama, gelen misafirlerin içinde tatlı seven vardır, onun için mutfakta bulunsun” derdi.
Rahmetli Atatürk, kendisine hizmet edenlere çok nazik davranırdı. Kızdığını nadir görmüşümdür..
Atatürk, içkilerde pek ayırım yapmazdı ama, onun masasında rakının çok ayrı yeri vardı. Çok meze istemez rakı içerken birkaç leblebi ona yeterdi. Ara sıra, mutfağa geldiğinde bizim de avucumuza, cebinden leblebi çıkarır koyardı.
Nur içinde yatsın.”