Atatürk Tokyo ve Paris Camii Gerçeği

Saygın Okurlarım !

Bu gün gene Atatürk konusunda kitaplar yazan bir yazarımızdan Tokyo Camisinin masalını anlatacağım.

Ama önce Masalcı arkadaşın Tokyo’daki cami ile ilgili yazısını okuyalım.

Tokyo Camii (Tokyo Jamii Mosque) Avrupa’da Paris Cami’nin de yapımına katkıda bulunan Atatürk, Asya’da ise Tokyo Camii’ne katkıda bulunmuştur.1931 yılında Türkiye’ye gelip Atatürk’ü ziyaret eden Japon Elçisi Torijori Yamada, Atatürk’le yaptığı görüşmede, Atatürk’e Tokyo’ya bir cami yaptırmasını teklif etmiştir.Atatürk, yaşlı Torijori Yamada’yı, “sensei” (hocam) diyerek ayağa kalkarak karşılamıştır; çünkü Yamada, Atatürk’ün Harp Akdamdisi’nden Japonca hocasıdır. O karşılaşma anını Yamada’dan dinleyelim:“Atatürk beni kapıda ‘sensei’ diye karşıladı. Küçük bir sehpada diz dize oturduk. Tokyo’ya bir cami yapın dedim. Atatürk baktı ve dedi ki: ‘Beyefendi bu güzel bir teklif ama harç borç içinde bir milletiz. Bunca borcumuz varken Tokyo’ya bir cami…. Ama beyefendi, bu çok güzel bir teklif… Yapalım. Tokyo’ya bir cami yapalım. Ben yaptırıyorum’ dedi.” Torijori Yamada, Atatürk’ü ziyaretinden bir yıl sonra 1932 yılında vefat etmiş, ama Atatürk verdiği sözü tutmuş ve 1938’de tamamlanan Tokyo Camii’ne katkıda bulunmuştur. Sunay Akın’ın dediği gibi: “Bu millet şunu biliyor mu! Bu gezegenin en doğusundaki (ve batısındaki) sabah ezanının ilk okunduğu camiyi Mustafa Kemal Atatürk yaptırmıştır.”

Atatürk, hiçbir zaman bu milletin değerleriyle kavgalı olmamıştır; o gericilikle, bağnazlıkla, Arapçılıkla savaşmıştır. Her şeyden önce o kendini hep emperyalist Batıya meydan okuyan bir Doğulu olarak görmüştür. Doğu’nun sanatını, kültürünü, mimarisini, yaşam biçimini en mükemmel biçimde yaşatmaya ve tanıtmaya çalışmıştır. Mensup olduğu dinle her zaman gurur duymuştur. Dinle ve dindarla değil, hurafeyle ve dinciyle (yobazla) mücadele etmiştir. “

Yazı bu kadar. Dahası var ama gerek yok. Bu kısma kadar olanına cevap verelim yeter. Gelelim cevabımıza. Yukarıda anlatılanların bırakın paragrafı, cümleyi, tek kelimesi dahi doğru değildir. Torijori Yamada dedikleri Japon asıllı adam ne Japon Büyük Elçisidir. Ne Atatürk ile görüşmüştür. Ne böyle bir konuşma aralarında geçmiştir. Ne de Atatürk’ün hocasıdır. Hepsi yalan ve gerçek dışıdır.

T. Yamada 1930’lardan önce ve sonra Türkiye’ye gelmiş bir iş adamıdır ama pek güven veren bir ticaret adamı değildir. Değişik kılık ve kiyafetlerde bir takım işler çevirmeye kalkmış sonrasında da bir söyleme göre 1934 de, diğer söyleme göre de 1936 da Türkiye’den ayrılmıştır. Şimdi gelelim Tokyo Cami’sinin gerçeğine.

1917’de Rus itilalinden kaçan Türk kökenli Kazak Türkleri Rusya’dan kaçarak Mançurya’ya sığınmışlar. 1920 den sonra da guruplar halinde Japonya’nın Tokyo ve Kobe şehirlerine yerleşmişlerdir. 1953 yılında da, çıkarılan bir kanunla kendileri Türk vatandaşlığına alınmış ve Türk pasaportları verilmiştir. Tokyoda bir dernek kuran bu vatandaşlara ibadetleri için 1935 yılında Tokyo’nun Shibuya semtinde bir arsa tahsis edilmiş ve Türkler bu semtte 1938 yılında kendi olanakları ile bir cami yapmışlardır. Ancak geçen zaman içinde harabeye dönen cami 1986 yılında tamamen yıkılarak 30 Haziran 1998 de yeni bir cami yapımına başlanmış ve 2000 yılında tamamlanarak ibadete açılmıştır.

İşte Sunay Akın denen kimsenin, sahneler de oynadığı oyunun gerçeği budur. Gazi Mustafa Kemâl Atatürk’ün Tokyo Camisinin yapımı ile en ufak bir ilişkisi olmadığı gibi, olma ihtimali de madden yoktu. Çünkü cami yapıldığı zaman Atatürk hayatta değildi. Ve Sunay Akın’ın şu söyleminin tek harfi dahi doğru değildir. “Bu millet şunu biliyor mu! Bu gezegenin en doğusundaki (ve batısındaki) sabah ezanının ilk okunduğu camiyi Mustafa Kemal Atatürk yaptırmıştır.”

Saygın Okurlarım! Temeli 1998 de atılan ve 2000 yılında ibadete açılan bu camiye, Gazi Mustafa Kemâl Atatürk istese dahi nasıl maddi bir yardımda bulunabilirdi? Yalan bir değil ki. Diz boyu. Şimdi “Bu millet şunu biliyor mu! Bu gezegenin en doğusundaki (ve batısındaki) sabah ezanının ilk okunduğu camiyi Mustafa Kemal Atatürk yaptırmıştır.” Diyen bu Sunay Akın dan ve Sunay Akın’ın oyununa dayanak olan yazı yazan kimselerden Belgelerle, bilgilerle varsa ellerinde Atatürk’ün bağış yaptığına dair (Gerek Fransa da Paris deki Büyük Camiye, gerekse Japonya’da Tokyo’daki Tokyo Camisine ait) makbuzlarla açıklama yapmalarını bekliyorum.Şayet oynadıkları oyunun doğruluğunu kanıtlayamazlarsa, Türk Milletinden özür dilemelerini bekliyorum.

Saygılarımla.

E.Ülger

27 02 2020