19 Maddede Lozan Zafer Mi Hezimet Mi?
Lozan’ın kime göre zafer, kime göre hezimet olduğunu anlamak için, antlaşmanın dünya kamuoyundaki yansımalarına bakmak gerekmektedir. İngiltere’yle başlayalım. Bakalım Lozan İngiltere için zafer mi yoksa hezimet miymiş?
1- Mesela İngiliz Dışişleri Bakanı Lord Curzon, Lozan’da mağlup olduklarını kabul ediyor ve yenilgiyi müttefiklerin birlik halinde olmamasına bağlıyor. İngiltere Lozan’dan pek hoşnut değil anlaşılan. Devam edelim.
2- İngiltere Avam Kamarası’ndaki bir vekil Lozan’ı İngiltere için büyük bir yenilgi addedip bakın ne diyor. “Türkiye harbi kazanmış olsaydı, bize bundan daha ağır şartlar kabul ettiremezdi…” Bitmedi.
3- İngiltere eski başbakanı Lord George, “Daily Telegraphy” gazetesinde yayımlanan “Lozan’da Türkiye’nin Muvaffakiyeti” adlı makalesinde bakın ne diyor?
4-“Biraz hayrete şayandır ki, her iş bittiği zaman İsmet Paşa’nın yüzünde bir tebessüm vardı. Ankara’dan gelen raporlar orada sulhun büyük bir Türk zaferi olmak üzere telakki edildiğini haber veriyor ve gerçekte de öyledir.”
5- “Daily Chronicle” gazetesine de konuşan Lord George, “Lozan Muahedesi İngiltere tarafından imzalanan muahedelerin en utanç verici olanıdır” diyerek görüşlerini tekrarlıyor arkadaşlar. Devam edelim.
6- İngiliz temsilci Sir Andrew Ryan Lozan’ı İngiltere’nin imzalamış olduğu en uğursuz, mutsuz ve kötü antlaşma olarak nitelendiriyor.
7-Eski İngiliz Bakan Lord Birkenhead ise İngiliz “Evening Standard” gazetesinde yayımlanan mektubunda Lozan Anlaşması’nın İngiliz çıkarlarını mahvettiğini ifade ediyor.
8- Yabancı basını incelediğimizde de Lozan’ın Avrupa devletleri için zafer olmadığını, hezimet olduğunu görüyoruz. Bir kaç örnek verelim.
9- Türk milliyetçiliğinden korktuğunu ifade eden “Daily Telegraphy” gazetesi, sözde Türkiye’de baş gösteren Hristiyan düşmanlığından endişe ettiğini dile getirerek bu hususta Türkiye’yi uyaran mesajlar gönderiyor.
10- Newyork Times gazetesi Müttefik devletlerin kabiliyetsizliklerinden dolayı Türkler tarafından mağlup edildiğini yazıyor.
11- Yunan “Eleftheros Logos” gazetesi, müttefiklerin Lozan’da özellikle iktisadi sahada münakaşa kabul edilmez bir mağlubiyet elde ettiklerini belirtiyor, Lozan’ı bir Türk zaferi olarak değerlendiriyor.
12- Bulgar basınından “Dnevnik” gazetesi, Sevr zincirlerinin kırıldığından ve Türklere kendi milli hudutları dahilinde tam bir istiklal temin ettiğinden dolayı Lozan’ın Türkiye’nin yeni tarihinde parlak bir sayfa teşkil edeceğini yazmıştır.
13- Şimdi de islam dünyasını inceleyelim. Bakalım Lozan antlaşması islam ülkelerinde nasıl karşılanmış? Zafer olarak mı? Hezimet olarak mı?
14- Lozan’ı değerlendiren Afgan sefiri Ahmet Han, artık Avrupa’da Müslümanlara eski gözle bakılmaması, herkesin müsavat dairesi içerisinde yaşanılması gerektiğini söylüyor.
15- Lozan metnini yayınlayan Mısır basını, Anadolu’nun dört bir tarafında olan kutlamalara yer veriyor.
16- Tunuslular da Türk ordusuna, Mustafa Kemal Paşa ve bütün kumandanlarla birlikte bütün Türk milletine tebrikler ve dualar gönderiyorlar.
17- Lozan, Rusya Müslümanlarınca da büyük bir sevince sebep oluyor, Moskova’da iki camide toplanan binlerce kişilik cemaat, namazdan sonra Türk ordusunun muzafferiyeti sonucu yapılan barış nedeniyle üç defa tekbir getirip dualar ediyor.
18- Lozan’da Türkiye’nin kazanımları Hint’li Müslümanlarca da sevinçle karşılanıyor ve Hint basını, Türklerin başarısını tüm Asya davasının başarısı olarak nitelendiriyor.
19- LOZAN ZAFER Mİ HEZİMET Mİ? BAKTIĞINIZ ÇERÇEVE ÖNEMLİ 🙂
